Jaipur Gezi Rehberi

PEMBE ŞEHİR, BEYAZ RÜYA

Hindistan’ın en büyük eyaleti Rajaastan’ın başkenti Jaipur, tüm şehre yayılan pembe binalarıyla “Pembe Şehir” olarak da anılıyor. Şehrin kendisi, görülecek yerlerin tümü ve özellikle 10 km uzaklıktaki Galwar Bagh unutulmaz anılar olarak hafızanıza kazınıyor.  Altın üçgenle birlikte gördüğümüz 5 Hindistan yerleşiminin aslında en pasif ancak en etkileyici noktalarından biri Jaipur. Ülkenin genel resmini bütünleşik olarak yansıttığını düşünüyoruz. Elbette her yer özel ve güzel ancak ya çok kırsal ya aşırı kentleşmiş oluyor. Jaipur ise her ikisini birlikte kararında yaşayacağımız bir deneyim.

Galwar Bagh’da en üst katta yıkanan maymunlar, bir alt katta yıkanan erkekler ve en alt katta aynı durağan suyun kalıntılarında banyo yapıp çamaşır yıkayan kadınlar… Hemen kapısında sokağı tuvalet olarak kullanan insanlar… Burası bütün turistik Hindistan hikayelerinin asıl resmi ve her şey o kadar gerçek ki. Şehir merkezine döndüğünüzde Dünya’nın sayılı astronomik merkezlerinden biri Jantar Mantar, içinde hiçbir şey olmayan ancak dışı komple ihtişamı yansıtan Hawa Mahal, her satırı tarih kokan sarayları ve savaşçı duvarları, büyük zenginliği yansıtan Amber Fort, hemen kapısındaki limitlerdeki fakirlik… Lüks oteller ve otellerdeki hizmetler… Jaipur da yine kelimenin tam anlamıyla kaotik ve çılgın.

JAIPUR’DA GEZİLECEK YERLER

Amber Sarayı ve Hisarı (Amber Fort): Sarayları ve kaleleriyle ünlü Jaipur’da en önemli yapı Amber Sarayı. Jaipur’un 11 km dışında bulunan sarayın içinde birçok salon, tapınak ve bahçe bulunmakta. Çok güzel işlemelere sahip romantik yapıları, göl ve şehir manzarasıyla seyahatimiz boyunca Delhi ve Agra’da gördüğümüz benzerleri arasında kesinlikle en güzeli. Amber Fort’un karşısında dağ boyunca oldukça etkileyici, Çin Seddi’ne benzer bir yapı göreceksiniz. Bunun örnekleri Hindistan’da bolca bulunmaktadır. İlginç bir not; Çin Seddi’nden sonra en uzun duvar olan Kumbhalgarh, Rajaastan eyaletinde bulunmaktadır ve uzunluğu aralıksız 36 kilometredir. İkincilik önemli olsa da Çin Seddi 21,196 kilometrelik duvarıyla ikincisinin 588 katıdır.

Girişindeki avluda Sila Devi tapınağı ve etkileyici işlemeleriyle Ganesh Kapısı  bulunuyor. Bilgelik ve iyi şansın tanrısı Ganeşa fil kafalı figürüyle en meşhur Hindu tanrısı. İlk avludan merdivenle Diwan-i-Aam’a ulaşılıyor, Halk salonu olarak adlandırılabilecek geniş avluda, insanlar dönemin padişahına isteklerini iletiyorlarmış. Ganeşa Kapısından girince dönemin soylularının yaşadığı bölgeye giriş yapmış oluyoruz. Tahmin edeceğiniz üzere sarayın en özgün yapıtları burada yer alıyor. Bunlardan en önemlisi Ayna Sarayı olarak da adlandırılan Jai Mandir. Ayna işlemeleri, mozaikleri ve renkli camların oluşturduğu cümbüş gerçekten çok güzel, açısını yakalayıp aynalarda şöyle bir fotoğrafınızı yakalayabilirsiniz.

Sarayın içindeki en eski yapı, padişahın yaşadığı yapı Palace of Man Singh I da burada bulunuyor. Sarayın son bölümü harem, farklı binlarda yaşayan eşlerin kapılarının hepsi aynı koridora çıkıyor. Bu sayede padişah kimseye görünmeden istediği eşini ziyaret edebiliyor.

Amber sarayına Hava Mahal’in önünden kalkan 5 numaralı otobüslerle ya da ortalama 100 rupi vererek rikşa ile gidebilirsiniz. Tepede bulunan saraya fillerle çıkmak mümkün. 900 rupiye iki kişilik fillerle 15 dakikalık bir yolculukla saraya varılıyor. Fillere binebilmek için sabah erken gitmek şart, gün içinde bitiyormuş. Biz direkt taksiyle saraya çıktık. Yapılar hakkında yeterli ingilizce bilgi yok o yüzden audio guide (kulaklık) veya yerel rehber faydalı olacaktır. Rehbere maksimum 100 rupi yeterlidir.

Jal Mahal: Amber Sarayı’ndan dönüşte, gölün ortasında “Su Sarayı” olarak adlandırılan Jal Mahal’i göreceksiniz. Zamanında yazlık saray olarak kullanılıyormuş, içine ulaşım yok, bir fotoğraf çekip devam edebilirsiniz.

Jantar Mantar: Babür döneminde yapılan benzer bir örneği Delhi’de de bulunan, çeşitli astronomik gözlem yapılarının bulunduğu alan benzerlerinin en büyüğü ve en korunmuş olanı. Bu sayede Unesco dünya kültür mirasları listesinde de yer alıyor. İçerisindeki yapıların her birinin farklı bir işlevi vardır.Bunlardan birkaçı; enlem ve boylam belirlemek, her burç için özel gözlem yapmak, güneşin pozisyonunu belirlemek, gök cisimlerinin uzaklığını ölçmek, burçları belirlemek. Aralarındaki en etkileyici yapılar kesinlikle güneş saatleri. Bunlardan bir tanesi olan 30 metre yüksekliğindeki dev saat Jaipur yerel saatini 2 saniye hassaslığında ölçümleyebiliyor, ki bu o dönem için gerçekten inanılmaz bir şey. O zamandan kalan bir miras mıdır bilinmez ama adamlar Mars’a aracı gönderdi :) Şehir merkezinde, City Palace’a çok yakındır. Yapıları anlamak için yerel rehber şart, rehberler yapıların nasıl çalıştığını anlatıyor ve güneş saatlerini okumayı gösterek doğruluğunu kanıtlıyor. En büyük güneş saatinin yanında bizim de fotoğrafımız oldu.

City Palace: Jantar Mantar’ın hemen karşısında bulunan Amber Sarayı’ndan sonra biraz hafif kalıyor, benzer bir yapılanmayla avlulardan oluşan sarayda göreceğiniz en enteresan şey iki adet su küpü. Bu su küplerinin yapısı da hikayesi de oldukça ilginç. Su küplerinin her biri 1.6 metre yüksekliğinde, 340 kg ve 4000 litre kapasiteye sahip. 14000 gümüş paranın eritilmesi sonucu yapılmış. Dünya’nın en büyük gümüş kabı olarak da Guinness rekorlar kitabına girmiş. Hindistan kurulmadan önce Jaipur eyaletinin son kralı olan Maharaja Sawai Madho Singh II tarafından yaptırılmış. Sıkı bir hindu olan kral, 1901 yılında İngiltere’ye yapacağı seyahat boyunca Ganj nehrinin suyunu içebilmek için bu iki dev küpü yaptırmıştır.

Sarayın içersinde ek olarak Rajastan yerel kıyafetlerini göreceğiniz tekstil ve kostüm müzesini, silah müzesini ve Govind Dev Ji tapınağını da gezebilirsiniz.

Hawa Mahal: “Rüzgar Sarayı” olarak adlandırılan yapı, şehrin sembölüdür. Pembe dış cephesi oldukça güzel olsa da, içerisinde bir şey yok, dilerseniz tepesinden şehir manzarasını seyredebilirsiniz, ama yapmazsanız pek de bir şey kaybetmezsiniz. Önünde bir fotoğraf çekilip geçebilirsiniz. City Palace’a oldukça yakın.

Galtaji Temple: Galwar Bagh (Monkey Temple) adıyla da anılan tapınak, Hindistan’da gördüğümüz en etkileyici Hindu tapınaklarında biriydi. Jaipur’dan 10 km uzaklıkta bulunan bu tapınağa ne yapıp edin ve gidin. Eğer Agra’dan arabayla geliyorsanız, şehre varmadan uğrayabilirsiniz.

Tepede dağların arasına kondurulmuş, tapınaklar kompleksi oldukça büyük ve içerisine girildiği andan itibaren tarihi ve kutsal bir yerde olduğunuzu hissediyorsunuz. Doğayla iç içe bir yer olmasından ötürü dışarıya tuvaletini yapma klişesini  de ilk burada görmüş olduk, yan yana dizilen hint kadınları doğaya karşı bedenlerini kirlerinden ayırıyordu. Rengarenk yerel kıyafetleriye Hindu kadınlarının arasına karışarak bu önemli hac noktasını gezmeye başlıyoruz. Tapınağın her köşesinde maymunlara rastlamak mümkün, hindular bir ibadet şeklinde maymunları besliyor, maymunların keyfi yerinde, insanlardan çok daha iyi şartlarda yaşadıkları söylenebilir. Tapınakların en etkileyici yanı kuşkusuz kutsal su havuzları. En tepedeki havuzda sadece maymunlar bulunuyor ve insanların girmesi yasak. Diğer havuzlara insanlar girebilirken, suyun akışına göre en önde erkekler onların arkasında kadınlar suya giriyor ve kutsal sularda banyo yaparak ibadetlerini gerçekleştiriyorlar. Fotoğraf çekerken insanların çok dikkatini çekmemeye çalışın, mahremiyetlerini bozduğunuz için ikaz gelebilir.

Girişinde maymunları beslemek için “monkey food” alabilirsiniz, azıcık alsanız yeterli, içerde ibadet edenler de bolca yemek veriyor zaten bu tatlı maymunlara. Girişteki rehberler “kendi başınıza gezerseniz maymunlar saldırabilir, korunamazsınız” gibi uydurma sebeplerle sizi kandırmaya çalışabilir, hiç kanmayın maymunlar oldukça açgözlü olsa da uysallar. Ani hareket ve maymuna doğru hamle yapmadan yakınında durmanıza hiçbir sakınca yok. Mümkün olduğunda göz temasına girmeyin, o zaman biraz sinirlenebiliyorlar. Her şeye rağmen açıkta yemek göstermemek ve dikkatli olmak lazım. Tabii rehberle gezmek isterseniz pazarlığınızı yapıp anlaşın. İçeride birçok kişi dileniyor ve sizden ufak tefek bir şeyler koparmaya çalışıyor, rahatsız edici ya da tehlikeli kesinlikle değil, ama bir kişiye vermeye başlarsanız sonunda cepleri boşaltabilirsiniz.  Size özel bir yer göstereyim vs. diyen kişileri de dikkate almayın, bizi değişik yollardan ufak bir odaya götüren rahip (?!) absürt bir ayin yapıp para koparmaya çalıştı, istediğinin beşte birini verip sıkıntı yaşamadan yolumuza devam ettik.

Albert Hall Müzesi: Dışarıdan görkemli bir yapı olsa da içine girdikten sonra çıkmamız 5 dakika sürdü. Hint bir ilkokul öğrencisi değilseniz içerisi pek ilginç değil ama İngiliz mimarisiyle yapılmış binası oldukça etkileyici.

Birla Mandir: Lakshmi Narayan Temple ve Marble Temple adlarıyla da anılan, ünlü Moti Dungri Hisarı’nın altında bulunan Hindu tapınağı tamamen beyaz mermerden yapılmıştır. Çok huzurlu bir atmosfere sahip modern tapınak, manzarası, başarılı mermer işçiliği ve dinginlik veren bahçesiyle görülmesi gereken yerlerden.

Jaigarh Fort: Jaipur’da bir günden fazla zamanınız varsa Amber Fort’tan 1 km daha tepede bulunan hisara da çıkabilirsiniz. Hiçbir savaşta kaybedilmeyen hisarın içerisinde dünyanın en büyük topu bulunmaktadır. Hakkında birçok efsane bulunan top efsaneye göre test atışında 35 kilometrelik bir menzile sahipmiş, gerçek gücü tam olarak bilinememekte. Bunun haricinde hisardan çevredeki bahçelerin ve Amber Fort’un manzarasını seyredebilirsiniz. Biz vaktinde yetişmediğimiz için gidemedik.

 Nahargarh Fort: Jaipur’daki üç hisardan en küçüğüdür. Önceliğiniz olmasın, zamanınız varsa burayı da ziyaret edebilirsiniz. Amber Fort önünden gidiş geliş oto rikşalarla yaklaşık 250 rupi ödersiniz. Göl ve şehir manzarasını seyretmek için en iyi noktalardan biriymiş, bizim zamanımız yetmedi.

Chand Baori: İngilizce kaynaklarda “Abhaneri Stepwell” olarak da anılan kuyu çok ilginç ve fotografik bir mimariye sahiptir. 800’lü yıllarda inşa edilen kuyu yağmur sularını biriktirmek için kullanılmaktadır ve merdivenlerle inilip su çekebilmek için yapılmıştır, dibi normalden 6-7 derece daha serindir.

Jaipur’dan 96 kilometre uzaklıkta bulunan bu merdivenli kuyuya,  eğer Agra-Jaipur arasını taksi vb. bir araçla geçiyorsanız kesinlikle uğrayın. Yol boyunca uyuduğumuz seyahatte taksicimiz de unuttuğu için görememiştik. Bizim gibi hayranlarına not; Dark Knight Rises’ın bir sahnesi burada çekilmiştir.

JAİPUR’DA KONAKLAMA

Kent, ülke genelindeki iyi otel destinasyonlarından biri. Hindistan’ta konaklama notlarında belirttiğimiz küçük şehirlerin büyük otelleri konsepti burada vücut buluyor. Açık bahçe konseptine sahip oteller hem uygun fiyatlarla lüks konaklama ihtiyacını karşılıyor hem de yan fasiliteleriyle konuklarına iyi hizmet sunuyor. Bizim kaldığımız Arya Niwas Hotel kesinlikle muhteşemdi. Hint yemeklerini turistik hijyen anlayışlarıyla sunan açık büfe ya da a la cart restoranı, vakti olanlara yoga kursu, düzenledikleri bisiklet turları, bizim de deneme şansımız olan Hint masaj salonu, bahçesi, odaları, mimarisi, ambiyansı, fiyat/kalite dengesi ile 4 yıldızlık bu otel bizden yıldızlı pekiyi alıyor. Şiddetle öneririz. Burada kalmazsanız da restoranını ve masaj salonunu kullanabilirsiniz. Müslüman oteli olan tesis alkollü içki servisi sunmuyor ancak isteğiniz olursa çalışanlar yardımcı oluyorlar. Ayrıca civardaki yıldızlı otel barları da yürüyüş mesafesinde. Çift kişilik odada kişi başı konaklama için 11,25 Dolar vermişiz. (2013 Kurban bayramı) Yarım saatlik masaj 600- 750 Rupi arası değişiyor. Restoranda da açık büfe 250 Rupi, tabaklar 100-150 Rupi arası.