Yunan Mutfağı

img

KARŞILIKLI KURULMUŞ BİR MUHABBET SOFRASI

Yunanistan’a hiç gitmeseniz de mutfağına aşinasınız, yemek kültürünü zaten biliyorsunuz ve neresine giderseniz gidin saf zeytinyağı eşliğinde bonkör bir masa bizi bekliyor… Fonda güzel Ege müziği eşliğinde okursanız yazarken aldığımız keyfi alabilirsiniz. Şu liste önerilir.

Yüzyıllarca birlikte şekillendirdiğimiz mutfak, Egenin hemen karşı yakasında, her tarafı denizle çevrili bir ülkede doğal olarak deniz mahsulleri üzerinde oturmuş olsa da bizden onlara, onlardan bize, ortak tarihimiz boyunca ortak bir lokmayı paylaşıyoruz. Akdenizin, Balkanların, Anadolunun tüm nimetleri ve verimliliği yansıyor tabaklara.

Yunanlıların kültürlerine gerçek anlamda sahip çıkmaları, Avrupa Birliği’nin hijyen ve kalite standartları ile birleşmiş. Toprakların ve iklimin zenginliği Egenin insana kazandırdığı genişlik ve rahatlık ile harmanlanınca damak tadına verilen önemin zirveye çıktığı topraklardaki her yerleşim birimi sofralarımıza mucizelerini sunuyor.

Rakı Balkanlardan Orta Doğu’ya, Kafkaslar’dan Akdeniz’e bu coğrafyada 20’dan fazla ülkede içiliyor ve çoğunda milli içki. Ama rakı masası, masa kültürü, bir kadehin arkasından kimi zaman dünyayı kurtarma, kimi zamansa yeri yerinden oynatan bir eğlencenin parçası olma sadece Türkiye’de ve Yunanistan’da var desek yeridir. Bu yüzden nerede ne yerseniz yiyin yanına bir şişe uzo ya da şahane bir kadeh şarap, sonuna da ama Türk ama Yunan adıyla bir acı kahve ekleyin.

Listeye ufaktan giriş yapmadan önce son lafımız da kapitalistleşmiş dünyamızın aceleciliği üzerine olsun. Yattığımız yerden kahve Türk kahvesidir diyoruz ya, ama en turistik yerde dahi hadi bir an önce olsun içilsin kalkılsın, yeni müşteri masaya otursun diye biz bizim olan her şeyi kaybediyoruz. Yunanistan’ın neresinde kahve içerseniz için yanında suyu ve lokumu gelir. Sen Turkish Delight diye övünmeye devam eden onu paketleyip satmak değil geleneğine uygun bir şekilde ikram etmediğin sürece kısa vadede üç kuruş kazanırsın ama uzun sürede bak bakalım neler kaybedersin. Bir önemli özellikleri de kimsenin hiçbir malzemeden çalmadan yemek yapması ve servis etmesidir ki, mutfak öyle sosyal medya delikanlılıklarıyla, rakı masası sohbetleriyle korunmuyor bize öğretiyorlar, o masaya koyduğun kadar konuş der insana bir yabancı.

Teknik bir bilgi olarak Yunan Damak tadının oksimoron özelliği olduğu bilinir. (Zıt şeyleri bir arada barındırma) Bu karmaşa/zenginlik kimine göre gelişmiş bir damak tadı algısı, kimine göre de tam anlamıyla zevksizliktir. Biz bilmeyiz, bir ara Vedat Milör veya Mehmet Yaşin ağabeyleri görürsek soracağız.

keşfetsene‘nin Yunanistan gezileri ne yazık ki henüz kısıtlı şehirlere az vakitle gerçekleşti. Ancak çok dostumuz gidip geldi, çok anı dinledik. Tüm bunların birleşmesiyle ve elbet sizin için yaptığımız internet araştırmalarını harmanlayarak anlatmaya çalışalım.

Yunan Mutfağı_5

Tüm Yunan masalarında mis gibi şişe su ücretsiz ikram edilir. Birçok yerde servis ücreti alınmaz. Neredeyse tüm yemekler zeytinyağı ile sunulur. Taze meyve ve sebze önemli bir yer edinir, doğal otlar, peynir çeşitleri ve mezeler nefistir, et yaygın olsa da Anadolu’da yemek yiyen birini çok tatmin edeceğini düşünmüyoruz. Baharat kısıtlı kullanılsa da kekik, soğan, sarımsak vazgeçilmez. Limon da önemli bir yer ediniyor. Bu temel bilgilerden biraz detaylara geçersek;

Sokak yemeklerimiz yakındır. Simit az susamlı ve biraz daha sert, kestane kebap aynı, haşlanmış mısır ortak. Midye de kokoreç de bulunuyor ama sunumu daha farklı. Sokaklarda ayrıca patlamış mısır da özellikle Atina gibi büyük şehirlerde yaygın.

Enginar, bamya, fava, sarma ortak isimli, ortak tatlarımız. Oranın farkı daha hafif, zeytinyağı daha doğal ve hep taze olması üzerinedir diyebiliriz.

Caciki: malumunuz cacık. Her zaman sarımsaklı oluyor. Tzatziki de kuru cacık. Sulandırılmamış ya da suyu alınmış olarak düşünebilirsiniz.

Feta Cheese: Kıyılarda ve pide arasında beyaz peynir dense de tüm dünyada feta cheese diye yaygınlaştırılmış geleneksel beyaz peynir. İnek, koyun ve keçi alternatiflerinden oluyormuş.

Greek Salad: Çoban salatasının komşu versiyonu. İri doğranmış domates, hıyar,  halka soğan, kimi zaman yeşillik, beyaz peynir ve zeytinyağı ile servis edilir. Zeytin de eklenir.

Yunan Mutfağı_2

Diğer küçük isim değişikliği olan ortak tatlarımız keftedes (köfte), dolmades (dolma), moussaka (musakka) homus (humus), fasolada (kuru fasulye) boureki (börek) olarak sıralanabilir elbette daha da çoğaltılabilir. İmam bayıldı aynı isimle anılır ancak bizde patlıcan, kıyma üzerine domates ve salça eklenirken Yunanistan’da peynir rendelenir. O da güzel oluyor.

Mücveri de kabak ve başka sebzelerle çok güzel yapıyorlar. Adı “kreminidokeftedes” olarak geçiyor.

Horiatiki: Marul, domates ve fetalı salata.

Radika: En güzel salata otu. Birçok salatada, mezede, ve yemek yanında rastlayabileceğiniz bu tadı yiyin yiyebildiğiniz kadar.

Kuru Domates: Doğanın bu leziz hediyesini çok başarılı şekilde kullanmış Yunan aşçıları. Tütsülenmiş gibi bir kurutma metodu var galiba ve zeytinyağı ile birleştiğinde içine girdiği her salataya renk ve lezzet katıyor. Damak çatlatan tatlardan diyebiliriz.

Souvlaki, (Souflaki): En meşhur et yemeklerindendir. Domuz çöp şiş diyebiliriz. Koyun etiyle de bulunabilir.

Yunan Mutfağı_3

Kapnisti: Füme domuz pastırmasıdır.

Sikotakia: Tavuk ciğeridir. Soğanla servis edilir.

Gyros: Döner. Tavuk ve domuz eti yaygın olanları.

Yahni: Çok alternatifi olan yahniler genelde evlerde pişiyormuş. Birisine misafir gitmediyseniz sadece yerel lokantalarda bulunabilir.

Kurabiye: Özellikle Kavala Kurabiyesi ve geleneksel un kurabiyesi meşhurdur. Hamur işleri çok yaygın olmasa da yavan bir baklava sunumu da var.

Özellikle Selanikte bolca bulunan damla sakızı Yunanistan’ın genelinde de çok seviliyor. Malum damla sakızı tüm dünyada sadece Ege’de. Bizden iyi korudukları da şüphe götürmez bir gerçek.

Balıklar: İşte yabancı dil bilgisi kısıtlı olan bir Türk’ü en mutlu edecek balık menüsü. Balıkların çok ciddi bir kısmının adı aynı. Pişirim yöntemi yakın, sadece balık hali ve derin donduruculuk ne mutlu ki gelişmediği için mevsimine uygun taze balıklar servis ediliyor. Barbounia tiganita, garides, kalamarika, kefali, barbuni iki kez okunduğunda ne olduğu anlaşılır yemekler. Ayrıca ahtapot ve karidesin de envai çeşidi bulunabilir.

Yunan Mutfağı_4

Sonuçta,
Yunan yemekleri nasıl pişirilir” sorusuna cevap verememiş olsak da, Atina’da ne yenir, Selanik’te ne yenir, Yunan Adalarında ne yenir, ne içilir suallerinin ne kadarı yanıt buldu onu da bilmesek de, bir ortaklığın ‘tadını’ çıkarmaya ve paylaşmaya çalıştık. Egenin rüzgarı yüzünüze vururken dalgalar ve buzukiler tırmalasın kulağınızı. Afiyet olsun. Bize de yazmayı unutmayın.

YUNAN YEMEKLERİ NEREDE YENİR?

Bizim ziyaret ettiğimiz 3 Yunanistan şehri var. Gerçekleştirdiğimiz seyahatlerden çıkan Yunanistan gezi notlarımız aşağıdaki gibi. Tıkla, sen de keşfet.

atina gezi rehberleri

Selanik gezi notları

Halkidiki gezilecek yerler

Halkidiki Turu yapmaya 10 sebep

img

En Kolay Schengen Vizesi Veren Ülkeler

En Basit Schengen Vizesi Hangi Ülkeden Alınır? Keşfetsene'nin en çok ilgi gören ve soru…

21 Yorum

1 Yorum

  • Leyla Tunger

    29 Temmuz 2014 - 11:42 Cevapla

    Radika basta tum Yunan salatalari sahane. Yunanistan yemekleri kadar enfes Yunan zeytinyagi ile yapilan mezeler de yenilmeli.

Siz de yorum yazarak bize ulaşabilirsiniz.